ว่าด้วยธรรมหมวด 2

[377] ธรรม 2 อย่าง มีอุปการะมาก ธรรม 2 อย่าง ควรเจริญ
ธรรม 2 อย่าง ควรกำหนดรู้ ธรรม 2 อย่าง ควรละ ธรรม 2 อย่าง
เป็นไปในส่วนเสื่อม ธรรม 2 อย่างเป็นไปในส่วนวิเศษ ธรรม 2 อย่าง
แทงตลอดได้ยาก ธรรม 2 อย่าง ควรให้เกิดขึ้น ธรรม 2 อย่าง ควร
รู้ยิ่ง ธรรม 2 อย่าง ควรทำให้แจ้ง.
[378] ธรรม 2 อย่าง มีอุปการะมากเป็นไฉน คือ สติ และ
สัมปชัญญะ ธรรม 2 อย่างเหล่านี้ มีอุปการะมาก.
[379] ธรรม 2 อย่าง ควรเจริญเป็นไฉน. คือ สมถะ และ
วิปัสสนา ธรรม 2 อย่างเหล่านี้ ควรเจริญ.
[380] ธรรม 2 อย่าง ควรกำหนดรู้เป็นไฉน. คือ นามและรูป
ธรรม 2 อย่างเหล่านี้ ควรกำหนดรู้.
[381] ธรรม 2 อย่าง ควรละเป็นไฉน. คือ อวิชชา และ
ภวตัณหา ธรรม 2 อย่างเหล่านี้ ควรละ
[382 ] ธรรม 2 อย่าง เป็นไปในส่วนข้างเสื่อมเป็นไฉน. คือ
ความเป็นผู้ว่ายาก และความคบคนชั่วเป็นมิตร. ธรรม 2 อย่างเหล่านี้
เป็นไปในส่วนข้างเสื่อม.
[383] ธรรม 2 อย่าง เป็นไปในส่วนวิเศษเป็นไฉน. คือ
ความเป็นผู้ว่าง่าย และความคบคนมีเป็นมิตร. ธรรม 2 อย่างเหล่า
เป็นไปในส่วนวิเศษ.

[384] ธรรม 2 อย่าง แทงตลอดได้ยากเป็นไฉน. ได้แก่
ธรรมใดเป็นเหตุ และเป็นปัจจัย เพื่อความเศร้าหมอง แห่งสัตว์ทั้งหลาย
ธรรมใดเป็นเหตุ และเป็นปัจจัย เพื่อความบริสุทธิ์แห่งสัตว์ทั้งหลาย
ธรรม 2 อย่างเหล่านี้ แทงตลอดได้ยาก.
[385] ธรรม 2 อย่าง ควรให้เกิดขึ้นเป็นไฉน. ได้แก่ ญาณ
2 คือ ญาณในความสิ้น ญาณในความไม่เกิด. ธรรม 2 อย่างเหล่านี้
ควรให้เกิดขึ้น.
[386] ธรรม 2 อย่าง ควรรู้ยิ่งเป็นไฉน. ได้แก่ ธาตุ 2 คือ
สังขตธาตุ และอสังขตธาตุ. ธรรม 2 อย่างเหล่านี้ ควรรู้ยิ่ง.
[387] ธรรม 2 อย่าง ควรทำให้แจ้งเป็นไฉน. คือ วิชชา
และวิมุติ. ธรรม 2 อย่างเหล่านี้ ควรทำให้แจ้ง. ธรรม 2 อย่างเหล่านี้
จริงแท้ แน่นอน ไม่ผิดพลาด ไม่เป็นอย่างอื่น พระตถาคตตรัสรู้ชอบแล้ว
ด้วยประการฉะนี้.

ว่าด้วยธรรมหมวด 3

[388] ธรรม 3 อย่าง มีอุปการะมาก ธรรม 3 อย่าง ควรเจริญ
ธรรม 3 อย่าง ควรกำหนดรู้ ธรรม 3 อย่าง ควรละ ธรรม 3 อย่าง
เป็นในส่วนข้างเสื่อม ธรรม 3 อย่าง เป็นไปในส่วนวิเศษ ธรรม 3 อย่าง
แทงตลอดได้ยาก ธรรม 3 อย่าง ควรให้เกิดขึ้น ธรรม 3 อย่าง ควรรู้ยิ่ง
ธรรม 3 อย่าง ควรทำให้แจ้ง.